اصفهان-قطار سریع السیر دهه هاست جای خود را در جهان باز کرده اما در کشور ما احداث نخستین خط این قطار همچنان در پیچ و خم مشکلات است.
مریم قمریان- بازار: دو دهه پیش، ایجاد نخستین قطار سریع السیر در مسیر تهران- قم- اصفهان وارد مرحله طراحی و برنامه ریزی شد اما همچنان تا بهره برداری از این پروژه راه زیادی پیش رو است.
براساس طرح های پیش بینی شده و عملیات در حال اجرا، قطار سریع السیر تهران- قم- اصفهان با سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت این مسیر را طی خواهد کرد و مسافران را در زمانی کمتر از دو ساعت میان پایتخت و مرکز کشور جابجا می کند.
پروژه قطار سریع السیر تهران- قم- اصفهان ۴۱۰ کیلومتر است که ۱۶۵ کیلومتر در مسیر تهران– قم و مابقی در بخش قم- اصفهان به طول ۲۴۵ کیلومتر است؛ آمار بالای تردد میان اصفهان و تهران را می توان یکی از دلایلی برشمرد که بر لزوم بهره برداری هرچه زودتر از این طرح حمل و نقلی تاکید می کند.
میعاد صالحی مدیرعامل شرکت راه آهن ایران در این ارتباط اظهار کرد: تعداد مسافرهای مسیر تهران – اصفهان در سال ۱۴۰۱ نسبت به تهران- قم یا قم- اصفهان بیشتر بوده که نشان می دهد این پروژه باید به طور کامل راه اندازی شود.
سفر اخیر وزیر راه و شهرسازی به استان اصفهان فرصتی برای بازدید از روند اجرای این پروژه و بررسی آخرین وضعیت آن فراهم کرد؛ مسئولان امر در جریان این بازدید برای بهره برداری هرچه زودتر از این پروژه اظهار امیدواری کردند.
اطلاعات غلط در برخی از بخش های تصمیم گیری
استاندار اصفهان در گفت و گو با خبرنگار بازار در این باره اظهار کرد: ورود قطار سریع السیر به اصفهان یکی از مهم ترین دغدغه های نظام است که از سال ۲۰۰۹ بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت.
سید رضا مرتضوی با بیان اینکه رئیس جمهور در سفر استانی خود به اصفهان وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه آهن را مکلف کرد که پروژه قطار سریع السیر اصفهان- تهران تعیین تکلیف شود، افزود: با این وجود به نظر می رسد با اطلاعات غلط در برخی از بخش های تصمیم گیری پایتخت، مسیر تصمیم گیری را با مانع مواجه کرده اند.
قرار بود در دولت یازدهم با استفاده از فاینانس خارجی و منابع اعتباری ایران در چین که به واسطه تحریم ها امکان جابه جایی آن ها نبود، یک سری از طرح های عمرانی ویژه از جمله آن فولاد، پتروشیمی و قطار سریع السیر اجرا شود اما با تغییر وزرا در مسیر اختلاف نظرهایی ایجاد شد که اجرای پروژه را روی ریل توقف انداخت
استاندار اصفهان تصریح کرد: امکان بهره برداری از پروژه قطار سریع السیر اصفهان -تهران در دولت سیزدهم وجود دارد که می تواند تبدیل به برگ زرینی بر خدمت رسانی دولت شود.
قرار بود در دولت یازدهم با استفاده از فاینانس خارجی و منابع اعتباری ایران در چین که به واسطه تحریم ها امکان جابه جایی آن ها نبود، یک سری از طرح های عمرانی ویژه از جمله آن فولاد، پتروشیمی و قطار سریع السیر اجرا شود اما با تغییر وزرا در مسیر اختلاف نظرهایی ایجاد شد که اجرای پروژه را روی ریل توقف انداخت؛ از جمله این دیدگاه ها این بود که «قطار سریع‌السیر» از مسیر کاشان یا دلیجان عبور کند که نهایتا تعیین تکلیف شد. مدتی هم بحث بر این بود که در محدوده تهران- قم اجرا شود و بعد تصمیم بر اجرای آن در مسیر قم- اصفهان شد.
به گفته مجری طرح های زیربنایی وزارت راه و شهرسازی در استان اصفهان این موضوعات به همراه شرایط دو ساله کرونا و توقف کار توسط چینی ها به دلیل متعهد بودن به رعایت دستورالعمل های بهداشتی بر کند شدن پروژه دامن زده است اما پس از بازگشت پیمانکاران چینی، موانع بانکی، مالیاتی، بیمه ای و اجرایی با پیگیری برداشته شد و خوشبختانه اتفاقات خوبی افتاد.
سه سال تا افتتاح پروژه
علیرضا صلواتی در گفت و گو با خبرنگار بازار، زمان لازم برای بهره برداری از این طرح را تا سه سال آینده دانست و در خصوص اعتبار اولیه و اقدامات انجام شده، تاکید کرد: اعتبار اولیه مسیر قطار سریع السیر تهران_ قم_ اصفهان در سال ۸۹ تصویب شد و در حال حاضر در محدوده قم_ اصفهان از مسیر حدود ۲۴۵ کیلومتری این پروژه، زیرسازی ۱۵۰ کیلومتر آن به پایان رسیده و آماده انجام روسازی و ریل گذاری است.
وی افزود: بخش عمده ۹۵ کیلومتر باقی مانده این طرح نیز انجام شده است و در صورتی که در تأمین اعتبارات و تمدید فاینانس ها مشکلی نداشته باشیم تا شش ماه آینده کل زیرسازی مسیر قم_ اصفهان تکمیل خواهد شد و شاهد آغاز عملیات روسازی و ریل گذاری آن خواهیم بود.
مجری طرح های زیربنایی وزارت راه و شهرسازی در استان اصفهان تصریح کرد: ۵۰ درصد ساخت ابنیه فنی، ۶۰ درصد تونل ها و پل های این پروژه انجام شده است.
صلواتی تمدید اعتبار اسنادی را آخرین مانع برای اجرای این طرح دانست و تاکید کرد: با تمدید اعتبار اسنادی این طرح، پروژه سرعت بیشتری خواهد گرفت.
مجری طرح های زیربنایی وزارت راه و شهرسازی در استان اصفهان با اشاره به اینکه برآورد مالی برای اجرای این طرح ۳۶ میلیارد ریال بوده است، بیان کرد: با پیشرفت پروژه، اجرای این طرح در کل کشور در مسیر مشهد، شیراز و تبریز با هزینه ای بسیار کمتر و با تکنولوژی بومی شده اجرا خواهد شد.
وی ادامه داد: در حقیقت با بهره برداری از قطار سریع السیر که یقینا رقیب جدی برای هواپیما خواهد بود تا سقف ۲۰ میلیون مسافر در سال و در این مسیر جابه جا می شوند و دسترسی استان های هم جوار مانند چهارمحال و بختیاری، یزد و فارس به پایتخت بسیار تسهیل میشود.
توسعه خطوط ریلی پرسرعت سیاست دولت سیزدهم است و در این راستا یکپارچه سازی قطار سریع السیر مشهد- تهران با تهران- قم- اصفهان و بالعکس و سایر خطوط کشور برای تکمیل زنجیره کریدور مسافری پرسرعت در دستور کار قرار گرفته است
توسعه خطوط ریلی پرسرعت سیاست دولت است
و اما وزیر راه و شهرسازی در سفر خود به اصفهان در خصوص وضعیت بهره برداری از این پروژه در جمع خبرنگاران اظهار کرد: نمی توان زمان مشخصی برای بهره برداری از این پروژه اعلام کرد، اما نکته با اهمیت این است که اکنون در دولت هیچ ابهامی برای پروژه قطار سریع السیر وجود ندارد.
مهرداد بذرپاش گفت: حوزه ریلی کشور باید با تکنولوژی های روز تجهیز شود؛ برای تأمین بودجه لازم برای این پروژه حتماً پیگیر خواهم بود. این هزینه انتخابی نیست و باید انجام شود.
وی با بیان اینکه ما نه تنها این پروژه را به طور کامل قبول داریم، بلکه توسعه خطوط ریلی پرسرعت سیاست ما در دولت بوده که در همین راستا در آستانه انعقاد قرارداد قطار پرسرعت تهران- مشهد هستیم، گفت: یکپارچه سازی قطار سریع السیر مشهد- تهران با تهران- قم- اصفهان و بالعکس و سایر خطوط کشور برای تکمیل زنجیره کریدور مسافری پرسرعت در دستور کار دولت است.
باید توجه کنیم که با بهره برداری از این غول پروژه هم تکنولوژی‌های جدید وارد کشورمان میشود و هم باید دقت کنیم که اتفاقا این تکنولوژی گران‌قیمت، بسیار اقتصادی است چرا که با کاهش آلودگی هوا، تصادفات و تلفات رانندگی و جراحات سالیانه آن بار عظیم اقتصادی از دوش کشور برداشته می شود به ویژه با احتساب یارانه سوختی که اکنون پرداخت می شود.
از سویی قرار بر این است که بیش از ۳۰ درصد دانش دستیابی به قطارسریع السیر بومی‌سازی شود و بومی سازی این دانش فنی یکی از مهم ترین مزیت های دسترسی سریع تر به این نوع قطار که کمک می کند تا قطارهای سریع‌السیر بعدی را در کشور خودمان بسازیم.
در دنیایی که تکنولوژی در همه دنیا حرف نخست را می زند، دسترسی به تکنولوژی قطار سریع السیر تهران- مشهد، اصفهان به شیراز، تهران به تبریز و شبکه قم به اراک و شبکه سریع السیری که منجر به اتصال هشت استان کشور و دسترسی مستقیم ۳۰ میلیون نفر از جمعیت کشور به شبکه سریع السیر قطار می شود، نیازمند کنار گذاشتن برخی کج سلیقگی ها و حمایت ویژه مسئولان است.
- نویسنده: تحلیل بازار
